فلفل دلمه‌ای (bell pepper) از خانواده Solanacea نوعی فلفل شیرین است که به رنگ‌های قرمز، زرد، سبز و نارنجی یافت می‌شود. از ویژگی‌های آن این است که به تندی دیگر گونه‌های فلفل نیست. به همین دلیل در انگلستان و ایرلند «فلفل شیرین» نیز نامیده می‌شود. دانه این گیاه در سال ۱۴۹۳ به اسپانیا حمل شد و از آنجا به سراسر اروپا، آسیا و آفریقا گسترش یافت. امروزه چین و پس از آن مکزیک و اندونزی بزرگترین تولیدکننده فلفل در جهان هستند.

فلفل گیاهی خود بارور بوده و زنبور ها هم می توانند در افزایش تشکیل میوه نقش داشته باشند. فلفل دارای حداقل ۳۰ گونه بوده و جوانه‌زنی اش به صورت برون خاکی و اپی ژیل است. دارای ریشه اصلی عمیق بوده و از ریشه های فرعی ضعیفی برخوردار است.  ارتفاع بوته فلفل کوتاه بوده و میوه آن به سه رنگ قرمز، زرد و نارنجی رشد میکند. رنگ قرمز فلفل مربوط به ماده آلکالوئیدی است.

معمولا از اواسط نیمه دوم انتقال نشاء به زمین اصلی آغاز شده و برداشت محصول نیز در نیمه دوم اسفند و یا اوایل فروردین سال بعد شروع می شود و تا آذر سال بعد ادامه پیدا می کند.

 

 

 کودهای مناسب برای کشت فلفل دلمه گلخانه ای

خاک ایده‌آل برای تولید فلفل دلمه ای در گلخانه باید دارای PH بین 5/6 تا 6/8 باشد.

فسفر بین ۳۰ تا ۶۰ میلی‌گرم

پتاسیم بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلی‌گرم

کلسیم بین ۳۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی‌گرم

منیزیم بین ۱۲۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم

سدیم بین ۱۰ تا ۵۰ میلی‌گرم                   

 

ارقام فلفل دلمه‌ای

ارقام فلفل دلمه زیر برای کشت گلخانه‌ای مناسب است:

• فلفل زنگوله‌ای (Bell pepper) )
• فلفل دلمه‌ای شیرین (Sweet pepper)
• فلفل تند (Hot pepper)

                                                                                                                      

تأثیر عوامل محیطی بر رشد فلفل:

دما : فلفل در فصل گرما رشد میکندو نسبت به سرما و دماهای کمتر از ۱۵درجه سانتیگراد خیلی حساس است و دمای پایه برای رشد فلفل در حدود ۱۸درجه سانتیگراد می‌باشد.

رطوبت: رطوبت کم باعث ریزش گل و رطوبت زیاد باعث ریزش برگ می‌شود. نیاز آبی فلفل در حدود ۱۰۰۰ – ۴۰۰ میلیمتر می‌باشد . بهترین میزان رطوبت نسبی گلخانه در حدود ۷۵ الی ۸۰ درصد است. بهترین pH مورد نیاز فلفل در حدود ۷ می‌باشد.

خاک: خاک مناسب برای کشت این محصول خاک‌های لوم یا لوم شنی است. فلفل را می‌توان در خاک های شنی سبک تا رسی سنگین کشت نمود. 

نور: فلفل به فاصله دو ماه پس از کاشت گلدهی آن شروع می‌گردد و یک‌ماه پس از گل آغازی، میوه بستن صورت می‌گیرد و شدت نور کم باعث ریزش گل می‌شود. بطور کلی با افزایش شدت نور در زمان گلدهی،عملکرد افزایش خواهد یافت.

در شکل زیر دما و رطوبت و نقطه شبنم برای گلخانه های فلفل ذکر شده است.

میزان نور تکمیلی مورد نیاز در روز به مدت ۱۶ ساعت است که این شرایط باعث افزایش عملکرد محصول و زود رسی میوه فلفل می شود. میزان دی اکسید کربن مورد نیاز در حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ ppm می باشد.

عمق کشت بذر فلفل در خزانه بین ۱/۵ تا ۲ سانتی متر است. بذر فلفل باید در حدود ۷ الی ۱۰ روز شروع به سبز شدن نماید. کشت بذر ها در خزانه در میان پیت ماس در دمای ۲۵ الی ۲۶ درجه انجام می گیرد.

 

 

 فلفل دلمه‌ای شیرین در گلخانه مورد حمله تعدادی از آفات، حشرات و کنه‌ها هستند. که از جمله به شته‌ها، کنه‌های پهن، مگس‌های سفید گلخانه‌ای، کنه‌های عنکبوتی دو لکه‌ای و تریپس مکنده اشاره کرد.

آفات، حشرات و کنه‌ها به قسمت های مختلف گیاه آسیب می رسانند. علاوه بر آن بیماری‌هایی مثل ویروس ها صدمه غیرمستقیم روی گیاه ایجاد می‌کنند.

هر دو نوع آسیب، رشد و عملکرد گیاه را کاهش دهد. در زیر توضیحات مربوط به هر یک از این آفات فلفل دلمه‌ای، حشرات و کنه‌ها و همچنین راهکارهای حفاظت از گیاهان که می‌تواند برای کاهش آفات فلفل‌های گلخانه‌ای استفاده شود؛ ذکر شده است.

 

شته‌ها

شته ها آفتی با بدن نرم هستند. رنگ شته‌ها ممکن است از سبز، سیاه، زرد تا صورتی متفاوت باشد. شته‌ها از انتهای بوته و سطح زیرین برگ تغذیه می‌کنند و باعث آسیب مستقیم و غیرمستقیم به فلفل‌های گلخانه‌ای می‌شوند. آنها بعد از تغذیه  ازگیاه باعث زردی برگ و توقف رشد گیاه میشوند.

برگ‌های آسیب دیده ممکن است به سمت بالا یا پایین تحریف شده یا پیچ خورده به نظر برسند. جمعیت بیش از حد شته‌ها ممکن است منجر به وجود پوسته‌های سفید گچ مانند شود. آسیب غیرمستقیم ناشی از شته‌ها با دفع حشره گیاه در هنگام تغذیه مرتبط است. شته‌ها همچنین ممکن است ویروس‌های خاصی مانند ویروس موزاییک خیار را انتقال دهند.

شته ها دشمنان طبیعی زیادی دارند. ی. این حشرات که انواع مختلفی از کفشدوزک ها و نوعی از زنبورها هستند. کفشدوزک ها با تغذیه مستقیم از شته ها میزان بسیار زیادی از شته ها را در طول هفته از بین می برد و زنبور ها با تخم ریزی در بدن شته ها باعث از بین رفتن تدریجی شته ها می شوند

برای سمپاشی می‌توان از سموم سیستمیک و یا تماسی گوارشی استفاده کرد.

 

سموم پیشنهادی برای مبارزه با شته

پریمیکارب ( پریمور) 0/5 کیلوگرم در هکتار

پی متروزین ( چس) 0/5 کیلوگرم در هکتار

فلونیکامید (تپکی) 0/2 میلی لیتر در هکتار

هپتنفوس ( هوستاکوییک ) یک لیتر در هکتار

 

 

 

تریپس

تریپس یکی از آفات مشاهده شده در گلخانه های فلفل دلمه‌ای است و تقریباً 2 میلی‌‌متر طول، باریک و دارای دو جفت بال «مودار» هستند. لاروها و حشره بالغ قهوه ای تا زرد هستند. ماده‌های بالغ حدود 45 روز زندگی می‌کنند و می‌توانند تا 300 تخم بگذارند. تخم‌ها در طول زندگی در برگ‌های گیاه قرار می‌گیرند.چرخه زندگی شامل تخم، دو مرحله لارو ، دو مرحله شفیرگی و بالغ است.

 

نحوه خسارت تریپس: با تغذیه از برگ‌های فلفل و حتی گل‌ها به فلفل آسیب می‌رساند. 

 تریپس‌ها با انتقال ویروس پژمردگی لکه‌دار گوجه‌فرنگی tospovirus باعث آسیب به گیاه می‌شوند. گیاهان آلوده به ویروس باید بلافاصله جمع آوری شوند. خسارت مستقیم و غیرمستقیم ناشی از تریپس ممکن‌است منجر به ضرر اقتصادی تولیدکنندگان گلخانه شود.

 

 

سمومی که با اثر تماسی یا گوارشی در بازار موجود هستند،عبارتند از: اسپینوساد 200میلی متر در هکتار، مالاتیون دو لیتر در هکتار ، پروفنوفوس، دیازینون ، سایپرمترین و دلتامترین

 

مگس سفید گلخانه‌ای 

مگس سفید گلخانه‌ای (Trialeurodes vaporariorum) با چرخه زندگی شامل تخم، حشره نابالغ، شفیره و بالغ است که در زیر برگ‌های فلفل قرار دارند. حشره بالغ بال‌دار و طول آنها حدود 5/4 میلی‌متر است و بدن آن را یک موم پودری سفید پوشانده است.

یک مگس سفید بالغ گلخانه‌ای ماده می‌تواند تا 20 تخم در دایره‌های کوچک در زیر برگ‌ها قرار  و ممکن است در طول عمر 30 تا 45 روزه تا 300 تخم بگذارد. تخم این حشره به حالت دوکی شکل و به یک ساقه کوتاه متصل می‌شود. تخم‌ها سرانجام خاکستری شده و در مدت چهار روز به حشره‌های نابالغ تبدیل می‌شود که در فواصل کوتاه گیاهان حرکت می‌کند.

سپس آنها در مکانی مناسب قرار می‌گیرند تا مستقر شوند و شروع به تغذیه می‌کنند. شفیره تغذیه نمی‌کند و دارای چشمهای قرمز مشخص است. شفیره‌ها دارای رشته‌های مومی کشیده‌ای هستند که بدن را محاصره می‌کنند. شفیره‌ها از نظر مشخصات با اضلاع عمودی (عمود) بالا هستند.

تکامل از تخم تا بزرگسال 14 تا 30 روز طول می کشد. اگرچه توسعه به دمای هوای محیط بستگی دارد، اما دمای گرم‌تر زمان توسعه را کوتاه می کند. شفیره مگس سفید گلخانه‌ای و بزرگسالان دارای قسمت هایی در دهانشان هستند که برای برداشت مایعات گیاهان استفاده می‌شود.

به طور کلی شفیره‌ها باعث آسیب بیشتر به گیاه می‌شوند زیرا بیش از حشرات بالغ تغذیه می‌کنند. آسیب مستقیم تغذیه به فلفل ممکن است منجر به پیچش یا حلقه زنی برگ، زردی برگ، حفره کلروتیک، کاهش رشد و پژمردگی شود. این حشره همچنین می‌تواند با ترشح مقادیر زیادی از مایع چسبناک، آسیب غیرمستقیم ایجاد کند.

 

مبارزه شیمیایی:

نیمازال دو لیتر در هکتار

تیامتوکسام + لامبدا سای هالوترین (0/3 میلی‌لیتر در هر لیتر)

دی کلرووس (1 میلی‌متر در هر لیتر )

 

 

کنه تارتن دو لکه‌ای

 

کنه تارتن بالغ با نام علمی (Tetranychus urticae) به شکل بیضی و با رنگهای سبز زرد تا نارنجی و قرمز دیده میشوند. حشره بالغ در دو طرف بدن دارای نشانه‌های سیاه هستند. کنه بالغ ماده در طی یک دوره دو هفته‌ای بین 100 تا 200 تخم کوچک و به شکل دایره‌ای می‌گذارد.

تخم‌ها بر روی برگ در امتداد رگ‌های میانی رسوب می‌کند. تخم‌ها به لاروهای سبز زرد  تبدیل می‌شود. رشد، از تخمک تا بزرگسال، می‌تواند در طی یک تا سه هفته به پایان برسد.

اگرچه  زیاد شدن این حشرات به دمای هوای محیط بستگی دارد. به عنوان مثال، چرخه زندگی 14 روز در دمای 21 درجه سانتیگراد (70 درجه فارنهایت) و هفت روز در 29 درجه سانتیگراد (84 درجه فارنهایت) طول می‌کشد تا کامل شود. تمام مراحل زندگی در زیر برگ قرار دارند زیرا کنه‌های عنکبوتی هنگام قرار گرفتن در معرض نور ماورا بنفش (نور خورشید) بسیار حساس هستند.

این حشره دارای دهان سوراخ کننده‌ای است که برای تغذیه سلول‌های گیاهی جداگانه استفاده می‌شود. تغذیه کنه عنکبوتی باعث کاهش کلروفیل در برگ‌ها و کاهش توانایی گیاهان در تولید مواد غذایی از طریق فرآیند فتوسنتز می‌شود.

برگ‌های آسیب دیده به نظر می‌رسد سفید شده و با لکه‌های کوچک خاکستری نقره‌ای تا زرد رنگ آمیزی شده است.

ممکن است حفره‌های ظریف روی سطح بالایی برگ دیده شود. برگ‌هایی که به شدت آلوده شده‌ و قهوه‌ای شده اند، و در نهایت از گیاهان فلفل می‌ریزند.

جهت مبارزه با این حشرات استفاده از حشره کش‌ها مانند کلوفنتزین و انویدور پیشنهاد می‌شود و زنبورهای پارازیت و وجین علف‌های هرز و شخم زدن عمیق پس از برداشت را می‌توان مد نظر قرار داد.

 

 

مراقبت از گیاهان فلفل

 

برای کاهش آفات گلخانه ای یکی از روشهایی که بایدبه آن توجه کنیم ؛ جلوگیری از کوددهی بیش از حد گیاهان با کودهای محلول در آب با پایه ازت بالا است، زیرا منجر به نرم شدگی گیاه میشود که حشرات تولید مثل و رشد آسان تری را خواهند داشت.

علف‌های هرز داخل گلخانه را جمع آوری و دور از گلخانه ها قرار بگیرند. بسیاری از علف‌های هرز به عنوان محل جمع شدن  آفات،حشرات و کنه‌ها و ویروس‌ها هستند. 

از آفت کش های توصیه شده در زمان مناسب برای مبارزه استفاده کنید. علاوه بر این، به دلیل فعالیت آفت ها در گلخانه  و فراهم بودن شرایط محیطی مانند دما، رطوبت نسبی و شدت نور که برای پرورش فلفل مطلوب است ممکن است باعث رشد، تکامل و تولید مثل آفات حشرات و کنه‌ها شود. گیاهان فلفل که به شدت آلوده شده‌اند باید بلافاصله جمع آوری شوند و از محیط دور کنید.